In dit artikel bespreek ik de invloed van de pijler vertrouwen in politiek en leiderschap. De bekende macro-econoom Jeffrey Sachs betoogde al in 2010 in zijn boek ‘Mindful Society: Economics and Ethics After the Fall’ dat mindfulness de kern moet zijn van elke poging de grote problemen waarmee we als land geconfronteerd worden op te lossen. Sachs: ‘We hebben een mindfulle maatschappij nodig, waarin we ons eigen welzijn, onze relaties met anderen en de werking van onze politiek weer serieus nemen.’ In zijn boek laat hij zien hoe deze maatschappij tot stand gebracht kan worden. Bovendien legt hij uit hoe dringend het is dat we allemaal verantwoordelijkheid nemen voor het succes ervan.
Mindfulness in de politiek
Inmiddels is het inzicht dat mindfulness je persoonlijke welzijn verbetert ook doorgedrongen tot verschillende politici. Jamie Bristow initieerde in Engeland het project ‘The Mindfulness Initiative’.(voor meer informatie over dit project klik op de link) https://www.themindfulnessinitiative.org/mindfulness-all-party-parliamentary-group
Momenteel is dit ‘politieke’ mindfulness project al geïnitieerd in 5 andere landen. Bovendien is Jamie Bristow 40 andere landen bezig om dit project ook in die landen te laten plaatsvinden
Positief effect mindfulness
In dit project namen 200 Britse parlementsleden en ‘Members of the House of Lords’ deel aan een achtweekse mindfulnesstraining. Aanvankelijk deden deze mensen mee uit persoonlijke beweegredenen en om hun persoonlijke welzijn te verbeteren. Naarmate de training vorderde echter vorderde merkten ze ook dat mindfulness een positieve invloed had op het politieke proces. Ze leerden namelijk beter omgaan met politieke meningsverschillen.
Vredesactivist Thich Nhat Hanh in het Amerikaanse congres

Ook de bekende zenleraar, schrijver en vredesactivist Thich Nhat Hanh (94 jaar) bezocht vele politieke organisaties. Zo bezocht hij ook het Amerikaanse congres. Hij hield daar een lezing en een retraite van drie dagen voor de congresleden. Ieder jaar namen duizenden mensen deel aan deze lezingen en meditatieretraites van Thich Nhat Hanh. Hij werkte zelfs met groepen Palestijnen en Israëli’s. In deze groepen werden onder zijn mindfulle leiding gruwelijke ervaringen uitgewisseld. Op deze manier wilde hij dat de groepen tot een beter begrip voor elkaar leed kwamen.
De ‘wij tegen hen’-gedachte zal verdwijnen
Thich Nhat Hanh gebruikte in zijn lezing op het Amerikaanse congres een metafoor uit zijn eigen leven. Hij zei dat hij op een keer een spijker in de muur wilde slaan. Hij sloeg echter op zijn linkerhand. Zijn rechterhand pakte zijn linkerhand op een tedere manier, alsof deze voor de linkerhand zorgde. Zijn linkerhand zei niet: ‘Jij, rechterhand, jij hebt me heel veel pijn gedaan! Geef me de hamer, want ik wil gerechtigheid.’
Hij zei dat als de Israëliërs en Palestijnen nu beseffen dat ze elkaars broeders zijn en dat ze twee handen zijn van één geheel en ze beseffen dat ze bij elkaar horen, dat ze elkaar dan niet langer bestraffen. Thich Nhat Hanh zei dat de wereld niet genoeg geholpen heeft om hen dit te laten inzien.
Thich Nhat Hanh: ‘Discriminatie ligt ten grondslag aan ons lijden
Voorts vertelde hij dat dit ook zo is met verschillende andere groeperingen. Hij zei dat discriminatie ten grondslag ligt aan ons lijden. En hij zei dat als we dieper in onszelf kijken dat we het zaad van non-discriminatie in onszelf vinden. Dit ontwaken zal inzicht brengen en leiden tot verzoening. De ‘wij tegen hen’ gedachte zal verdwijnen en deze zal leiden tot vrede in de samenleving.
Mindfulness levert een belangrijk bijdrage
Kortom, het probleem ligt niet op het niveau waarvan we denken dat het ligt. Het ligt veel dieper. Thich Nhat Hanh zegt dat we elk probleem grondig moeten bestuderen. We moeten het van alle kanten bekijken en we moeten zorgen dat we erachter komen wat het echte probleem is. Terrorisme bijvoorbeeld is een symptoom en we moeten erachter komen waarom dat bestaat. Het besef begint dus ook in de politiek door te dringen dat we het met elkaar moeten doen. We zijn met elkaar verbonden en werken aan één doel. Mindfulness kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren.
Niet en/of, maar en/en
De nieuwe Amerikaanse president Joe Biden riep op om te stoppen om elkaar als tegenstander te zien. Op deze manier kan er gezamenlijk gewerkt worden aan één doel en dat is Amerika. Hopelijk kan hij met zijn ervaring, hij won op 29-jarige leeftijd al de senaatsverkiezingen in Delaware, de enorme verdeeldheid in Amerika terugdringen. En deze uitspraak van Biden geldt niet alleen voor Amerika. Het geldt voor alle landen en groeperingen die de ‘wij tegen hen’ gedachte vasthouden. Het is dus niet en/of, maar en/en. Op deze manier zal het ‘zaad van non-discriminatie’, zoals Thich Nath Hanh zei, tot wasdom kunnen komen.
Vertrouwen in jezelf

Zoals eerder gezegd staat dit artikel in het teken van de vierde pijler van mindfulness ‘vertrouwen’. En dit vertrouwen was bij mij in de eerste maanden van dit jaar op allerlei gebied verdwenen. Allereerst was ik het vertrouwen in mezelf en de richting waarin ik op wilde gaan kwijt. Achteraf gezien had dit voor een groot deel te maken met het overlijden van mijn vader.
De positieve effecten van mediteren
In deze periode bleef ik trouw mediteren. Op een gegeven moment realiseerde ik me dat ik mezelf tijd gaf om het heengaan van mijn vader te verwerken. Ik had tijd nodig om deze emoties te verwerken. Deze emoties voelde ik zelfs in mijn lichaam. Ik had pijn rondom mijn longen en tijdens de meditaties richtte ik mijn aandacht af en toe op deze pijn. Dit is ook een techniek uit de mindfulness om pijn te reduceren. De meditaties hadden gelukkig ook geleid tot het inzicht dat ik misschien niet had gehad als ik was blijven doorrennen. Door mindfulness ontwikkel je een grotere intuïtie. Bovendien leer je simpel gezegd ‘dat het gaat zoals het gaat en dat het zo goed is’. Hierdoor stop je met het vechten tegen de stroom in en laat je de dingen zijn zoals ze zijn. Hier heb je echter wel het vertrouwen in jezelf voor nodig.
Vertrouwen geven bij leiderschap
Ook voor leidinggevenden in het bedrijfsleven is het belangrijk dat zij vertrouwen hebben in zichzelf zodat ze vertrouwen kunnen geven aan hun medewerkers. Op deze manier kunnen hun medewerkers al hun energie aanwenden om om te gaan met de veranderingen in hun werk. Ze hoeven dan niet hun tijd te verspillen aan intern gedoe en politieke spelletjes. Vertrouwen zorgt voor betere prestaties, omdat medewerkers zich dan sociaal emotioneel veilig voelen.
In zijn boek ‘Een voor allen, en allen voor een’ beschrijft Simon Sinek de rol van leiders hierin. Hij spreekt over de zogenoemde Cirkel van Veiligheid. Dit concept is ontleend uit de Griekse Oudheid en wordt nog steeds gebruikt door moderne organisaties en bijvoorbeeld het Korps Mariniers. Het idee is dat je de wereld alleen de baas kunt als je een veilige binnenwereld creëert en vertrouwen geeft.
Angst door voorspelling Derde Wereldoorlog
Ook andere angsten speelden mij aan het begin van het jaar parten. Allereerst maakte ik me zorgen over de uitbraak van de coronaepidemie. Maar ook las ik in januari een interview van oud-officier Ingo Piepers. De titel was ‘De Derde Wereldoorlog kan elk moment beginnen, en ik voorspel het al jaren’ (Volkskrant, 10 januari 2020, Wil Thijssen)
Piepers voorspelling was gebaseerd op het resultaat van zijn wetenschappelijke analyse waarop hij gepromoveerd was. Hij voorspelde ook dat er na deze oorlog weer een nieuwe wereldorde zal ontstaan. In deze nieuwe wereldorde zouden er andere grootmachten de leiding hebben.
Mindfulness helpt bij angstgevoelens
Dit artikel gaf me een vervelend gevoel, omdat dan grote mogendheden de macht zouden overnemen. Rusland en China met hun snel groeiende economieën waarin de vrijheden van burgers beperkt zijn, zouden dan de macht overnemen. Al met al, ik dacht hierover na en deze gedachten hadden invloed op mijn welzijn. Tot slot hadden de reacties van mensen op de coronaepidemie en de politiek ook een behoorlijke impact op mij. Je zag de polarisatie in Nederland groeien. En dat kwam niet in het minst door onder andere de verspreiding van nepnieuws op social media. Ik bleef echter mediteren en dat had een positief effect op mijn welbevinden.
Verschil emoties en gevoelens

Kortom, 2020 was voor mij en ik denk voor velen geen fijn jaar. Mindfulness heeft mij hier wederom in geholpen. Mindfulness heeft het vertrouwen in mezelf weer terug gegeven. Zoals ik al eerder schreef is vertrouwen de vierde pijler in de mindfulness. Wat betekent dit nu concreet in de meditatie? Allereerst gaat het er in de mindfulness om dat je je zelfvertrouwen ontwikkelt. Je leert te vertrouwen op je gevoelens. Deze zijn er niet voor niets. Het zijn jouw gevoelens die jou iets proberen te vertellen.
Gedachten kun je sturen
Het verschil tussen gevoelens en emoties is dat emoties een reactie zijn op een bepaalde gedachte in een bepaalde situatie. Net zoals mijn gedachten over wat er in de wereld gaande was hadden gezorgd voor angst, ook een emotie. Emoties komen dus voort uit dat wat we denken. En als we onze gedachten kunnen sturen dan heeft dat een grote impact op ons gevoel van welbevinden. En daarom heeft mindfulness zeven pijlers waar je je aan kunt vasthouden. Deze pijlers herinneren je er namelijk aan dat je bepaalde gedachten kunt sturen zodat je je welzijn vergroot.
Mindfulness heeft een positieve invloed op welzijn
Emoties zijn dus gebaseerd op gedachtes terwijl een gevoel iets is wat je waarneemt. Als je bij het sporten niet goed luistert naar je lichaam dan kun je je blesseren. Daarom is het belangrijk om te luisteren naar je lichaam en je gevoelens en dat je erop vertrouwt. Dit vertrouwen in jezelf en je eigen wijsheid is bij alle aspecten van meditatiebeoefening heel belangrijk. Bij het mediteren is het namelijk essentieel dat je jezelf bent en dat je begrijpt wat dat allemaal inhoudt. Kortom, mindfulness heeft invloed op je persoonlijke welzijn, maar het kan ook zeker bijdragen aan meer compassie voor elkaar. Gedachten kun je dus sturen en deze kunnen je welzijn vergroten en de relatie met jezelf én anderen verbeteren. Dit kan zeker in deze tijd bijdragen aan een maatschappij die wel wat kan gebruiken om weer te gaan bloeien.
Verdieping van contact met jezelf en anderen
In het wetenschappelijke boek ‘Boeddha’s brein’ schrijft Hanson dat onderlinge relaties van fundamenteel belang zijn voor de wijze waarop onze geest functioneert. In mijn artikel ‘Eindeloos beginnen’ schreef ik dat je met mindfulness niet alleen het contact met jezelf verdiept. Je verdiept zeker ook het contact met anderen. En juist van sterke en goed banden met iedereen om je heen is ook bekend dat deze in hoge mate samenhangen met gezondheid en welbevinden. En dat geldt dus voor iedereen, ook voor de mensen in de politiek.
Meditatie ‘observeren van de gedachten’
Relaties vormen een essentieel aspect van onze gezondheid van de hersenen. Hij schrijft: ‘Onze onderlinge sociale verbindingen modelleren de neurale verbindingen die de structuur van de hersenen vormen. Dit betekent dat de wijze waarop we communiceren de circuits van onze hersenen verandert. Het draagt zelfs zo bij dat ze bijdragen aan de balans in ons leven. Hij schrijft dat als we onze aandacht richten op het heden, waarbij we onze oordelen loslaten, dat we dan onze sociale circuits in de hersenen inzetten. Hierdoor transformeren we zelfs onze relatie met onszelf.
Mindfulness herstructureert je brein
Mindfulness reikt jou oefeningen aan om je brein van binnenuit geleidelijk te herstructureren. Van deze beproefde oefeningen is wetenschappelijk bewezen dat ze onze innerlijke wereld positief vormgeven. Door mindfulness maak je kennis met wat de hersenen doen wanneer de geest, gelukkig, liefdevol en wijs is. Wetenschappers artsen en meditatieleraren hebben al heel wat ontdekt over de hersentoestanden die ten grondslag liggen aan heilzame geestestoestanden en over de manier waarop je deze kunt activeren.
Ontwikkeling van mindfulness
Om mindfulness te ontwikkelen, moeten we onze aandacht bij het huidige moment houden en erin ‘wonen’. En het is dus zaak om te zien, te voelen, te weten en te leren. In een meditatie concentreer je je op de ademhaling. Mensen met hyperventilatie voelen zich alleen al bij de gedachte om zich te focussen op hun ademhaling angstig. En meerderen geven aan dat ze het moeilijk vinden om hun ademhaling te observeren zonder deze zelf te beïnvloeden. Gelukkig leren de meeste mensen na enig doorzetten wel vertrouwen te krijgen in hun ademhaling. Ze raken er namelijk tijdens het mediteren vertrouwder mee.
Elke dag mediteren

Als je meedoet aan een mindfulness training is het belangrijk dat je elke dag tijd in de oefeningen steekt. Zie dit als een investering in jezelf. Door de oefeningen leer je ook tijd voor jezelf te maken en zul je je welzijn vergroten. Je gaat het kalmer aan doen, omdat je jezelf accepteert zoals je bent en waar je je nu bevindt in dit leven.
Niet meer verstrikt raken in gedachten
Je leert naar je gedachten te kijken en hoe je deze kunt loslaten zonder erin verstrikt te raken. Door eenvoudigweg je gedachten als gedachten te herkennen kun je jezelf uit de vertekende realiteit bevrijden die gedachten kunnen scheppen. En zo kun je dus ineens weer beseffen dat je bijvoorbeeld jezelf angstig maakt met gedachten.
Mindfulness betekent balans, rust en evenwicht

Je zult anders omgaan met problemen. En je komt tot bepaalde inzichten voor jezelf waardoor je in de toekomst anders zult handelen. Je zult zien dat je niet meer automatisch reageert op ervaringen, omdat je weet dat je daarmee je energie verspilt. In plaats van je energie te verspillen leer je om je energieën te gebruiken. Dit alles ontstaat wanneer je toegewijd oefent met de meditaties en oefeningen. Je zult in een mindfulness training ook ontdekken dat je je adem naar verschillende delen van je lichaam kunt sturen. En deze techniek is zeker belangrijk als je gewond bent of als je pijn in je lichaam hebt. Deze techniek kalmeert het gebied waar je pijn hebt terwijl hij tegelijkertijd de geest tot rust en evenwicht brengt. Het is bijzonder om te ervaren dat je op deze manier beter om kunt gaan met pijn.

Effect van welbevinden op de maatschappij

En als je dit allemaal hebt ervaren dan besef je hoe waardevol mindfulness en meditatie zijn. Je beseft hoezeer ze je voeden en bijdragen aan je welbevinden. Daarnaast heeft dit welbevinden ook invloed op de mensen om je heen. En dus ook op de maatschappij en het milieu, want we zijn met zijn allen én de natuur één.
Klik op de link voor de begeleide meditatie van SensZenjoy
Bronnen en aanbevolen literatuur:
‘Mindfulness and politics, Learning to disagree better’, interview ‘Transformational leadership’, Dan Nixon 02-12-2019’,
‘De Derde Wereldoorlog kan elk moment beginnen, en ik voorspel het al jaren’, interview Ingo Piepers, Volkskrant, Wil Thijsen 10-10-2020
‘Een voor allen, allen voor een’ , ‘Integriteit telt’ en ‘Leidt de mensen, niet de getallen’, Simon Sinek
‘Begin met het waarom’, Simon Sinek
Boeddha’s brein, Rick Hanson
Waar je ook gaat, daar ben je: meditatie in het dagelijks leven, Jon Kabat-ZinnReport this
Voor de begeleide tien minuten meditatie van SensZenjoy zie hierboven:

https://lnkd.in/e7m9CRkhashtag#mindfulnessinpoliticshashtag#mindfulnessinleadershiphashtag#mindfulnessinpolitiekhashtag#mindfulnessinleiderschaphashtag#ademhalinghashtag#justbreathehashtag#mindfulnesshashtag#economicshashtag#societyhashtag#depijlervertrouwenmindfulnesshashtag#gedachtensturenhashtag#welbevindenhashtag#compassionateleadershiphashtag#detienminutenmeditatiehashtag#tenminutesmeditationhashtag#gedachtenopmerkenenloslatenhashtag#emotiesopmerkenenloslatenhashtag#ademhalingalsankerhashtag#breathinghashtag#tweedekamerhashtag#ruttehashtag#regeringen